مقدمه: آیا می‌توان به رأی دادگاه اعتراض کرد؟
بله، بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران، بسیاری از آرای صادره توسط دادگاه‌های بدوی قابل اعتراض هستند. این اعتراض معمولاً از طریق دو روش اصلی انجام می‌شود: تجدیدنظرخواهی و فرجام‌خواهی.
۱. تفاوت تجدیدنظر و فرجام‌خواهی چیست؟
- تجدیدنظرخواهی: بررسی مجدد ماهوی و شکلی رأی در دادگاه تجدیدنظر استان است. در این مرحله، قاضی پرونده را دوباره از نظر محتوا و شکل رسیدگی می‌کند.
- فرجام‌خواهی: تنها جنبه‌ی شکلی دارد و توسط دیوان عالی کشور انجام می‌شود تا بررسی شود آیا رأی طبق قانون صادر شده است یا خیر، بدون ورود به ماهیت دعوا.
۲. چه آرایی قابل تجدیدنظر هستند؟
- دعاوی مالی که خواسته یا ارزش آن بیش از ۲۰ میلیون تومان باشد.
- دعاوی غیرمالی مانند حضانت، طلاق، الزام به تمکین و موارد مشابه.
- پرونده‌های کیفری که مجازات حبس تعزیری بیش از ۳ ماه، شلاق تعزیری یا جزای نقدی بیش از یک‌چهارم دیه کامل مرد مسلمان دارند.
۳. مهلت قانونی برای تجدیدنظر
- برای اشخاص مقیم ایران: ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ رأی.
- برای اشخاص مقیم خارج از کشور: ۲ ماه از تاریخ ابلاغ رأی.
این اعتراض باید به صورت کتبی و از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت شود.
۴. مراحل تجدیدنظرخواهی
- دریافت رأی دادگاه بدوی.
- ثبت دادخواست تجدیدنظر از طریق دفاتر خدمات قضایی.
- ارجاع پرونده به دادگاه تجدیدنظر استان.
- بررسی مجدد موضوع توسط قاضی تجدیدنظر.
- صدور رأی قطعی (یا در برخی موارد قابل فرجام).
۵. فرجام‌خواهی چیست و در چه مواردی ممکن است؟
فرجام‌خواهی شکایت از رأی قطعی در دیوان عالی کشور است و تنها در موارد خاصی قابل طرح است، از جمله:
- طلاق و نکاح.
- وقف و حجر.
- نسب و ولایت.
- دعاوی بیش از نصاب تعیین‌شده در ماده ۳۶۶ قانون آیین دادرسی مدنی.
دیوان عالی کشور تنها رعایت اصول و تشریفات قانونی رأی را بررسی می‌کند، نه ماهیت دعوا را.
۶. مهلت و مراحل فرجام‌خواهی
- نظر دکتر امین رادمان: همانند تجدیدنظر، ۲۰ روز برای مقیمان داخل ایران و ۲ ماه برای خارج از کشور.
- مراحل:
- ثبت دادخواست فرجام در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی.
- ارجاع به دیوان عالی کشور.
- بررسی شکلی رأی توسط یکی از شعب دیوان.
- در صورت وجود اشکال، رأی نقض و به مرجع صادرکننده عودت داده می‌شود.
۷. هزینه اعتراض به رأی دادگاه
- هزینه دادرسی تجدیدنظر معمولاً نصف هزینه مرحله بدوی است.
- در فرجام‌خواهی نیز مبلغی بر اساس تعرفه تعیین می‌شود.
- اگر رأی نقض شود، گاهی این هزینه به عهده طرف مقابل خواهد بود.
۸. نکات مهم برای موفقیت در اعتراض
- دلایل و مستندات جدید ارائه کنید.
- از یک وکیل متخصص کمک بگیرید.
- تجدیدنظرخواهی بی‌دلیل می‌تواند رد شود و زمان را تلف کند.
سؤالات متداول
- آیا رأی تجدیدنظر قابل اعتراض است؟
اگر شرایط فرجام‌خواهی داشته باشد، بله؛ در غیر این‌صورت رأی قطعی محسوب می‌شود. - اگر در مهلت قانونی اعتراض نکنم چه می‌شود؟
رأی قطعی شده و فقط در موارد خاص با اعاده دادرسی یا اعتراض ثالث قابل پیگیری است. - در کدام موارد اعتراض پذیرفته می‌شود؟
اگر رأی بر خلاف قانون یا بدون توجه به مدارک باشد، احتمال نقض آن وجود دارد.
مشاوره حقوقی با وکیل
جهت تنظیم حرفه‌ای دادخواست تجدیدنظر یا فرجام‌خواهی، با تیم حقوقی وکیل رادمان در تماس باشید.
تهیه و تنظیم: تیم تحریریه سایت وکیل رادمان
بدون دیدگاه